نگاه منظومه ای به دین با نظر به ظهور (جلسه اول)

تمام مناسبت های دینی در طول تاریخ، از بعثت انبیاء و بعثت نبی خاتم و نصب ولایت امیرالمؤمنین در غدیر و قیام سیدالشهدا در عاشورا و فرهنگ زیارت اربعین و ... همه مراحل اقامه‌ی دین در تاریخِ پیوسته‌ی ظهور است.

اربعین یک فرهنگ تمدنی جدید ایجاد میکند که گسستن از یک تعلق به روابط غلط سابق، و پیوستن به یک مرتبه ای از اقامه دین است، که با حرکت جمعی و کاروانی اش، یک حرکت تمدنی جدیدی را گشوده است.

اربعین یک تمدنِ مهاجم به فرهنگ فردگرایی و رفاه گرایی منحط غربی است، که با نگاه منظومه ای به دین و حقیقت ولایت، یک حرکت کاروانی و جمعی بسوی فرهنگ زیبای جامعه مهدوی دارد، که موجب زوال فرهنگ زشت غربی میشود. روحیه ایثارگری و محبت ایمانی و حُسن خلق و سخاوت و تحمل سختی ها و تلاش خستگی ناپذیر برای خدمت و تقدم دادن نفع دیگران بر نفع خود و هر روحیه ناب دینی در فرهنگ تمدّنی اربعین ظهور یافته و هر فرهنگ مقابل غربی اش را زمین میزند.

فرهنگ اقامه دین در اربعین و ظهور، مهمتر از خودِ اقامه دین است. چنانکه فرهنگِ عمومیِ اقامه‌ی قسط توسط خود مردم، مهمتر از خود اقامه‌ی قسط توسط یک شخص خاص است. این فرهنگسازی هدف انبیاء الهی بوده که خود مردم فرهنگ اقامه قسط را بیابند و بدنبال تحقق عدالت و اقامه قسط بروند: « » . پس خود «اقامه ی دین» هم میوه و ثمره ی «فرهنگِ اقامه دین» است، که در جریان اربعین این «فرهنگ اقامه دین» است که دارد محقق میشود. اینکه هرکسی در این فرهنگِ جاری در اربعین وارد میشود میبیند که ناخودآگاه دارد ساخته میشود و دارای روحیه سخاوت و ایثار و محبت و ارتباطات توحیدیِ اجتماعی میگردد، که برای هر فطرت انسانی جذابیت دارد.

خضوع در مقابل محبین امام حسین (علیه السلام) انسان را به خشوع در برابر خدا، و فانی شدن در امام میرساند. از این جهت است که هر خدمتی در این حرکتِ کاروانیِ اربعین، قدمی بسوی خدا و نزدیک شدن به حجّت خداست.

روابط انسان با اعمال دینی و افراد مؤمن، هرچقدر منظومه ای دیده شود، اثرش عمیقتر و با گستره ای وسیعتر درک میشود. اینکه در روایات میفرمایند یک درهم صدقه در راه اهل البیت (علیهم السلام) -مانند هزینه کردن در اربعین- معادل هزار هزار درهم صدقه در امور خیر است، این نشان میدهد که با نگاه عمیق توحیدی و اعتقادی که در ارتباط با ولایت ایجاد میشود هر عملی ضریب بینهایت پیدا میکند و با وسعت بیکران مقام ولایت گره میخورد و اثری مضاعف از عمل خیر جدای از ولایت می یابد.

فلذا در این نگاه منظومه ای به اعمال و اخلاق و عقاید دینی، دیگر هر عمل دینی جدای از اخلاق دینی و اعتقاد دینی نیست. بلکه هر عملِ دینیِ شیعه در اربعین، با محبت و مودّت و اعتقادی که در ولایت اهل البیت (علیهم السلام) دارد ضریبِ نامتناهی بقدر وسعت مقامات اهل البیت (علیهم السلام) می یابد.

اگر اینطور شد که هر مؤمنی عملش را مرتبط به نظام دینی دید، آنگاه وسعتِ تاثیرِ عملش چند صد برابر میشود، که این نشان از ظرفیت ایجاد شده با نگاه منظومه ای به دین است. این بیان قرآن با ذکر مَثَل خوشه گندم است، که به مثال دانه گندمی که یکی از آن پس از کاشتن و رشدش تبدیل به خوشه ای هفتصد برابر میشود، هر عملِ مؤمن با نظر به ظرفیتِ نگاهِ منظومه ای و جامع به دین، اثر هر یک عملش در این نظام ۰۰ برابر است. خداوند متعال در آیه 261 سوره بقرة میفرماید: «‏» : « مَثَل [انفاق‏] آنها که اموال خویش را در راه خدا انفاق مى‏کنند، همچون دانه است که هفت خوشه برویاند و در هر خوشه یکصد دانه باشد و خدا [پاداش‏] هر که را بخواهد [و شایسته بداند]، چند برابر خواهد کرد و خداوند را بخششى گسترده است و مى ‏داند چه‏ کسى درخور بخشش است». ((اربعین)) در هر «میزبان و موکب دار اربعین» اجر بینهایت است در انفاق در راه اهل البیت (علیهم السلام) با خدمت به زوّار ایشان و احیاء فرهنگشان، و چه برای هر زائر مسافر و «مهاجر اربعین» اجر بینهایت است در خرج کردن در راه رسیدن به زیارتگاههای اهل البیت (علیهم السلام) و انفاق در احیاء فرهنگ زیارت و طلب رضایت ایشان.

با نگاه منظومه ای به دین، ظهور دیگر یک واقعه فقط نیست، بلکه تحقق نقشه‌ی توحید الهی است که پیوسته با آمال و اعمال و سنت های تمام ِ انبیاء و اولیاء الهی برای احیاء کردنِ «فرهنگِ اقامه‌ی دین» در «عموم مردم جهان» است، و «جریانِ جهانیِ اربعین» هم بخشی از همین نقشه‌ی الهی در تحقق بخشیدنِ هدفِ ظهور است.