بحث علم در زمان ظهور (جلسه دوم)
انسانِ ظهور، با تمام مراتبش، ارتباط برقرار میکند با تمام مراتب عالم
در دوران ظهور، رشد در نظام ادارکی انسان به جایی میرسد که بمانند انبیاءالهی «رؤیت ملکوتی» می یابد که «نُری إِبْراهیمَ مَلَکُوتَ السَّماواتِ وَ الْأَرْض» (انعام، ۷۵).
اینکه قرآن نهیب میزند چرا انسانها به ملکوت نظر نمیکنند نشان از امکان ذاتی و استعداد این مساله در نظام ادراکی انسانهاست: «أَ وَ لَمْ یَنْظُرُوا فی مَلَکُوتِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ؟!» (اعراف، ۱۸۵).
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نیز به همین مطلب نهیب میزند که اگر پرحرفی و دل مشغولی های شما نبود، شما هم آن «سمع و رؤیت ملکوتی» که من دارم را می یافتید: «لَوْ لا تَکْثیرٌ فى کَلامِکُمْ وَ تَمْریجٌ فى قُلوبِکُمْ لَرَایْتُمْ ما ارى وَ لَسَمِعْتُمْ ما اسْمَعُ» (المیزان، ج۵ ص۲۷۰)؛ [اگر نبود پرحرفىها و حرفهاى اضافى شما و اگر نبود تمریج در دل شما (که دلتان حالت چمن را دارد و هر حیوانى در آن مىچرد)، می توانستید آنچه را که من می بینم ببینید و صداهایى را که من می شنوم بشنوید.]
[در حدیث دیگر هم امام صادق (علیه السلام) مى فرماید: «لَوْ لَا أَنَّ الشَّیَاطِینَ یَحُومُونَ عَلَى قُلُوبِ بَنِی آدَمَ لَنَظَرُوا إِلَى مَلَکُوتِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْض» (بحار، ج۶۰ ص۳۳۲)؛ اگر نبود که شیاطین در اطراف دلهاى فرزندان آدم حرکت مى کنند، آنها ملکوت آسمانها و زمین را مشاهده مى کردند. ]
این علم ملکوتی دیگر با غفلت جمع نمیشود، و معصیتی رخ نمیدهد، و با آن هیچ اصطکاکی در برابر حرکت سلوکی نخواهد بود.
نظام تصرف و تسخیر آفرینش تابع این علم ملکوتی در ادارک انسان (اولوالعلم شدن) و قدرت اراده و عزم در او (اولولعزم شدن) است، که بمانند انبیاء الهی «فاعل بالاراده» می شود.
در دوران ظهور با ورود انسانها به ملکوتِ آسمان و زمین، تولّدِ دوّمِ کل جامعه‌ی بشریت است که با تولّدِ دوّم (در نظام ادراکی) راه به ملکوت باز میشود، که قال عیسی بن مریم (علیهما السلام) : «لَن یَلِج مَلکوتَ السَّمواتِ و الاَرضِ مَن لَم یولَد مَرَّتَیَن»؛ داخل نمیشود در ملکوت آسمان و زمین، کسى که دو بار متولد نشده باشد. (شرح اصول الکافی، صدر المتألّهین شیرازى، ج۱، ص۳۶۱و ۴۱۷).
امروزه، چون سرعت عروج انسان در گرایش به معنویت و هدایت بالاتر رفته است، از آن طرفش هم، سرعت سقوط انسان در گرایش به معصیت و ضلالت هم زیاد گشته است.
آن انسانِ دوران ظهور، با همه آن مشخصاتی که پیدا میکند آن «انسانِ اسلام» است که توانایی های همین انسانِ امروز را به او مینمایاند و مرحله ای از «انسان شناسیِ اسلام» را به ما میشناساند.